قەرەیلان:بە بەرخۆدانی ئاڤاشین و زاپ و مەتینا، پێشوازی لە ٣٨مین ساڵیادی ١٥ی تەباخ دەکەین بەشی ( ١، ٢ )

519
0
هاوبەشی :

بەشی یەكەم

بەڕێز موراد قەرەیلان ئەندامی کۆمیتەی بەڕێوەبەری پەکەکە، بەبۆنەی ٣٧مین ساڵیادی ١٥ی تەباخەوە (ئاب) پێنانە ٣٨مین ساڵەوە هەڵسەنگاندن و ئاخاوتنێكی گرنگی كرد بۆ فورات نیوز ANF بەم شێوەیەی خوارەوە:-

سەرەتا یادی ٣٧ ساڵەی ١٥ی تەباخ جەژنی ژیانەوە لە سەرۆک ئاپۆ، هەموو خەڵکی کوردستان، لە بنەماڵەی شەهیدان، لە هەڤاڵان، گەلی کورد و هەموو هەڤاڵان و کرێکاران پیرۆز دەکەم .هیوای سەرکەوتن بۆ هەموو کەسێک دەخوازم لە تێکۆشانی ٣٨مین ساڵدا. بێگومان ئەم هەنگاوە و ئەم ڕۆژە بەخوێنی شەهیدە قارەمانەکان ڕازێنراونەتەوە. ئەگەر ئەم ڕۆژە بووەتە ڕۆژێکی پیرۆز، واتە قەرزداری شەهیدانین. یادی هەموو شەهیدانی شۆڕش لەکەسایەتی فەرماندەی نەمر هەڤاڵ عەگید (مەحسوم کۆرکماز) دەکەینەوە ئێمە بەڵێنی ئەوان دووبارە دەکەینەوە. ئێمە لە ڕێبازی ئەواندا خەبات بەردەوامی پێدەدەین. ئێمە خەون و خەیاڵەکانیان جێبەجێ دەکەین. بەرزکردنەوەی خەباتی ئازادی کوردستان لە ڕێپێوانی ئازادکردنی رێبەرتی و ڕزگاری کوردستاندا یادیان دەکەینەوە.

ڕۆژی ١٥ی تەباخ بە گروپێکی بچووک دەستی پێکرد. گرووپەکە بچووک بوو، بەڵام دڵی گەورە بوو، باوەڕەکەی گەورە بوو، سەرچاوەی گەورەی باوەڕەکەی بیری ئاپۆگەری بوو. ١٥ی تەباخ پێش ئێستا وەک ڕۆحێک پەرەی سەندووە، وەک شێوازێک. ڕۆحی سەرکەوتن، شێوازی ئەنجام وەرگرتن دروست بوو. ئێمە لەو کاتەوە لەسەر ئەو شێوازە هەڵسوکەوت دەکەین. ئەو ئایدیۆلۆژیایەی کە ڕێبەر ئاپۆ پەرەی پێدا، جۆش و خرۆش لەنێو خەڵکدا دروست دەکات، بەشداری دروست دەکات و باوەڕیش دروست دەکات. لەسەر ئەو بنەمایە بەرخۆدانی زیندانی ئامەد بە پێشەنگایەتی هەڤاڵ مەزڵوم دۆغان، فەرهاف کورتای، کەمال پیر و محەمەد خەیری دورموش پەرەی سەند. وتراوە ‘بەرخۆدان ژیانە’. ئەوان خۆیان فیدای دۆزەکەیان کرد. لە سەختترین هەلومەرجدا ئەنجامدیان بەدەستهێنا. ئەمە سەرەتا لە زیندانەکاندا ڕوویدا، دواتر بە پێشەنگایەتیی هەڤاڵ عەگید لە چیاکانی کوردستان لە ١٥ی تەباخدا جێبەجێکرا. ڕۆحێک، شێوازێک، باوەڕێک. ئەمە سەرچاوەی هێزی خۆیەتی، بیروباوەڕی فیکریی، باوەڕی بە دۆزی ئازادی کوردستانە.

هەموو هێزە بەردەستەکان لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، هەم هێزەکانی دەوڵەت و هەم هێزەکانی حزب، مووچە وەردەگرن. گەریلاکان هیچ پارەیەک وەرناگرن. گەریلاکان هەموو شتێک دەدەنە دۆزی خۆیان. بنەمای باوەڕ بەخۆبوون لە ناو گەریلاکاندا هیچ کەرەستەیەک نییە، ئەو ماددیەتە لابرا. ئەخلاق زۆر گرنگە. مرۆڤ ئایندەیەکی جوان بۆ دۆزی پیرۆز و ئازادی و دیموکراسی و یەکسانی و ئایندەیەکی جوان دروست دەکات. گەریلاکان لەسەر ئەم بنەمایە پەرەیان سەندووە، بۆ نموونە کاتێک داعش دروست بوو و زۆر گەورەبوون و ترسێکی دروست کرد. زۆر هێز نەیانتوانی بوەستنەوە، هێشتا دروست نەببوو ترسێکی زۆریان لەلا دروست کرد، هێزەکانی دەوڵەتان، هێزە جۆراوجۆرە ڕێکخراوەییەکان کشانەوە. بۆ نموونە موسڵ تا مەخمور ٢٢ شاروچکە هەیە و هیچ کەسێک تەقەی لێنەکردن.

ئێمە پێشتر هیچ ئەزموونێکی شەڕمان نەبوو

تەنها گەریلاکانی پەکەکە لە مەخمور بەرگیریان کرد. ئەمە دەستێوەردانی شەنگال، شەڕی کەرکوک بەم شێوەیەیە، ئەمە لە کۆبانێ هەمووی بەم شێوەیە بوو. واتە متمانە بە دڵنیاییەوە بوێری دروست دەکات. بەم شێوەیە دەتوانرێ ببێتە هێزێکی شەڕی نەبەزیو. ئێستا گەریلاکان نەکەوتون. ئێستا چەند هەوڵیاندا، پیلانگێڕیی، ئۆپەراسیۆناین کرد و وتیان کە “زۆر کاتیان نەماوە”، بەڵام گەریلاکان نەکەوتن. چونکە گەریلاکان پەیڕەوی ڕێبازەکە دەکەن، هەمو بیر و باوەڕی خۆیان و هەمو شێوازی گەریلا، تاکتیکەکان شێوازی گەریلایی داهێنان بەکاردێنن. ئەمە رێگە نادات گەریلا تێکبشکێنرێت. گەریلاکان لەسەر ئەم بنەمایە ئیرادەیان بەهێز و قوڵتر دەکەنەوە. واتە ئەمە سروشتی ڕەسەنە. لە ڕابردوودا هێزمان تەنیا ئایدۆلۆژیای ئێمە بوو. واتە، ئەزموونی جەنگمان زۆر نەبوو. لەو کاتەوە ئێمە زۆر قوڵ نەبووین لە تاکتیکدا. لە تەکنیکەکەدا، زاڵبوونی ئێمە لاواز بوو. هەرچەندە ئێمە لە فەڵەستین ڕاهێنانمان کردبوو، بەڵام قوڵایییەکی زۆر هەبوو ئێمە. لە سەر حوکمی ئیمان تێدەکۆشاین، شەڕمان دەکرد بەڵام دواتر ئێمە وردە وردە کارمان لەسەر تاکتیک و تەکنیک و تەنانەت زیاتر ئامادەکردنی هێز کرد.

واتە لە پاڵ باوەڕدا هەوڵمان داوە لە بابەتی شارەزایی و پسپۆڕی تاکتیکی و زاڵبوونی تەکنیکیدا بەهێز بین. بەتایبەتی، بۆ چوار ساڵی ڕابردوو، لە ساڵی ٢٠١٨ەوە، ئێمە بڕیارمان لەسەر پرۆژەی سەرلەنوێ بنیاتنانەوە داوە. ئێمە دەمانەوێت گەریلای کلاسیکی پێشوو کە وەک سەربازێکی ئاسایی شەڕ دەکات بە پرۆژەی بنیاتنانەوە بگۆڕین. لە ناو گەریلادا ئەدا بەهێز بکەن کە گەریلاکان دەتوانن لە دژی هەواڵگری دوژمن و تەکنەلۆجیای سەردەم شەڕ بکەن. ئێمە زۆر سەرقاڵ بووین بە ئەمە بۆ ماوەیەکی زۆر. ئێمە زۆر جەخت لەسەر ئەمە دەکەنەوە. ئێمە باوەڕەمان بە هێزی خۆمان هەیە و جگە لەوەش شارەزایی وەک گەریلایەکی پیشەیی پەرەی پێدەدەین، بەم شێوەیە گەریلا دەبێتە هێزێک نەک هەر ناشکێت، بەڵکو دەبێتە هێزی سەرکەوتن. ئێمە بەم باوەڕە کار دەکەین.

لە ڕابردوودا پاڵەوانی کورد هەبوون. هەر پاڵەوانێک بە ١٠٠ یان ١٥٠ کەس دەوێرا. نەک هەر کورد، خەڵکێکی تر هەبوون. سامورایی هەبوون، لە کەلتووری ئەوروپیدا سوارچاک هەبوون، واتە سەربازە بژاردەکان هەبوون، هەریەکەیان دەیانتوانی لە دژی سەدان هێزی ئاسایی شەڕ بکەن. ئێمە دەمانەوێت ئێستا بەم شێوەیە گەریلا پێبگەیەنین. واتە گەریلا دەبێتە قارەمانی کات. ئایا لە دژی تەکنەلۆجیای کات چۆن هەڵسوکەوت بکرێت؟ بە تایبەتیش وەک گرووپێکی گەورە ڕەفتار کردن. پێشتر لیوا هەبوون، بەتالیۆن هەبوون، فەوجێک هەبوو. بەڵام ئێمە ڕێگایەکی نوێمان دروست کردووە. شێوازی جەنگی تیمە پسپۆڕەکان. ناوچەکە بە دەوڵەمەندی بەکاردێنێت. سەر زەوی و ژێرزەوی بەکاردێنێت. وردە وردە ئاسمان بەکاردێنێت .وەک بەشێک لەگەشەپێدانی هێزی ئاسمانی بەرگری ئێمە دەمانەوێت گەریلایەکی وەها دروست بکەین کە بتوانێت بەرگری بکات و سەرکەوتوو بێت لە تەکنەلۆجیای سەردەمدا.

دوژمن سەرەڕای پشتیوانی ناتۆ ناتوانێت لە دژی گەریلاکان پێشڕەوی بکات

ئێمە ئێستا لە ٣٧مین ساڵیادی ١٥ی تەباخداین، کەوتینە ٣٨مین ساڵدا. لەم ڕووەشەوە تا ڕادەیەک پێشوازی لێدەکەین. بە بەرخۆدانی گارێ بە بەرخۆدانی ئاڤاشین و زاپ و مەتینا، پێشوازی لە ٣٧مین ساڵیادی ١٥ی تەباخ دەکەین. ڕۆحی فیدایی ١٥ی تەباخ ئەمڕۆ بەهێزتر بووە، سەرەڕای ئەم ڕۆحە، بەم شێوەیە ئێمە وەک تاکتیک، دەتوانین وەک گروپێکی گەریلا لەبەرانبەر سەدان سەرباز بوەستینەوە و هەزاران سەرباز تێکبشکێنین. لە دژی ئەوان ببێتە هێزی سەرکەوتن. ئێستا ئێمە لەسەر ئەمە کار دەکەین.ئەمە  بناغەی خۆی هەیە، بنەمای فکر و بیری ئاپۆگەریە، فەلسەفەی ئاپۆگەری لەگەڵ هێزەکانماندا ڕۆحێکی فیداکاری پێش خستووە. ئێمە ئێستا دەمانەوێت شارەزایی و قوڵایی لە پاڵیدا پەرە پێ بدەین. لە شەڕدا دەتوانرێت بە هەموو شێوەیەک شەڕ بکرێت و سەرکەوتن بە دەستبهێنرێت بە دڵنیاییەوە، ئێمە خاوەنی ٣٧ ساڵ ئەزمونین. بنەمای فیکریی، باوەڕ هەیە. ئێمە هەروەها ئەزموونی تاکتیکی و تەکنیکیمان هەبووە. بۆیە دەڵێین ئێستا گەریلا دەتوانێت لە ٣٨مین ساڵدا زیاتر ڕۆڵ ببینێت و ببێتە وەڵام.

لە ڕووی تاکتیکییەوە بە لێهاتوویی خۆی بە داهێنانی مرۆڤەوە، بێگومان بە زاڵبوونی تەکنیکییەوە، دەتوانێت ببێتە هێزێکی سەرکەوتن. ئەمە بۆ گەلی کورد زۆر بەنرخە. ئێستا بۆ نموونە ئەمڕۆ بۆ ماوەی ١١٢ رۆژ هێشتا دوژمن ناتوانێت ئاڤاشین بگرێت. ئەمە ئاسایی نییە، دژی تەکنەلۆجیای زۆر، لە دژی دەرفەتی زۆری ناتۆ کە پێشکەشی دەوڵەتی تورکی دەکات. ناتۆ نایەوێت سوپای تورک لە بەرانبەر گەریلاکان ببەزێنێت، بۆیە بە ئاشکرا و بە نهێنی پشتیوانی تورک دەکات. لەگەڵ ئەوەشدا سوپای تورک ئێستا لەوێ تێکشکاوە. لە بنەڕەتدا دۆخی دەوڵەتی تورک لە ئاڤاشین و مەتینا و زاپ خراپترە لە گارێ، لە گارێ ئاشکرا بوو کە شکستی هێناوە، بەڵام تا ئێستا دانیان نەناوە. چونکە گەریلاکانی ئەوێ پێش ئێستا سەرکەوتنیان مسۆگەرکردووە. ئەوان ئەنجامیان بەدەست نەهێناوە

ئەوان وتیان ‘ئێمە هەموو ئەو ناوچانەی باشوور داگیر دەکەین کە دەمانەویت.’ واتە کێ دەتوانێت دژی فڕۆکەی بێفڕۆکەوەکانمان بوەستێتەوە، دژی فڕۆکەکانمان بوەستێتەوە، لە بەرامبەر تەکنەلۆجیا بوەستێتەوە. خۆیان سەرخۆش کرد. لە هەندێک شوێندا هەندێک ئەنجامیان بەدەست هێنا و خۆیان سەرخۆش کرد، بەڵام ئێستا لووتیان بە زەویدا دراوە. ئەمە ئاسان نییە. واتە ئێستا لە دژی ئەوان ئیرادەیەک هەیە. ئیرادەی فیدایی گەلی کورد هەیە. بۆیە ناتوانن لە هەموو شوێنێک بگەڕن. ناتوانن بچنە هیچ شوێنێک و دەستبەجێ ئەنجام وەربگرن. بە تەکنەلۆجیا ناتوانن هەموو ئەنجامەکان بەدەست بهێنن. لە دژی ئەوان، ئیرادەی گەریلاکانی ئازادی گەلی کوردستان، ئیرادەی گەلی کورد هەیە. ئێمە ئەم سەرکەوتنە بە سەرکەوتنی هەموو گەلی کورد دەزانین. ئەمانە ڕۆڵەی گەلی کوردن، هەر چوار پارچەی کوردستانن. تەنانەت دۆستی نێودەوڵەتیش، عەرەبیش لەنێویاندا هەن. واتە ئەمە بەرهەمێکی مرۆییە لە کەسایەتی گەریلاکانی ئازادی کوردستان کە ئەمڕۆ لە چیاکانی کوردستان بەرز دەبێتەوە. ئەمە نموونەیەکی گەورەیە بۆ هەموومان، کە ئیرادەی مرۆڤ دەتوانێت وەڵامی تەکنەلۆژیای ئەم سەردەمە بداتەوە و شکست پێ بێنێت.

بەشی دووهەم (ANF)

هیچ پەیوەندییەکمان بە سوتاندنی دارستانەکانەوە نییە

ستراتیژیی دەوڵەتی تورک تواندنەوە و سڕینەوە و پاکتاوکردنی کوردە، بەڵام ستراتیژیەکەیان لە بەرامبەر هەڵمەتی ١٥ی تەباخ دا تێکشکا و ئەنجامی بە دەستنەهێنا. لەم شەش ساڵەى دوایدا لە ناو خۆیاندا هاوپەیمانییان دروستکرد، لە دەرەوە پشتیوانییان لێکرا، تەکنەلۆژیایان پێدرا و وتیان، ئێمە بە تەکنەلۆژیا سەردەکەوین. شەش ساڵە شەڕ دەکەن و لەوەشدا بێ ئەنجام بوون. بۆ ئەوەش ئێستا دەستیانکردووە بە برەودان بە شەپۆلی شۆڤێنیزم. دەیانەوێت چۆن لە ساڵانی ١٩٩١-٩٢-٩٣دا لە ژێر ناوی بکوژ نادیاردا مرۆڤەکانی ئێمە و هاووڵاتییەکانیان لە شەقامەکاندا دەکوشت، ئێستاش بە شێوازێکیتر وەک کردار و بکەری ئاشکرا دەیانەوێت ئەو کارانە ئەنجام بدەن. یانی کەسێک دەنێرن، بۆ نمونە دەنیز پۆیراز شەهید دەکات، هەموو کەس بە ئاشکرا و روونی بینیی. لە قۆنیا رۆیشتن ٧ مرۆڤی ئیمەیان کوشت. ئەوانەى ئەو کارانە دەکەن کەسانی ئاسایی نین و لەلایەن فاشیزمەوە پەروەردە و راهێنانی تایبەتیان پێکراوە و پێگەیەندراون.

ئەو دوژمنە بەهۆی لاوازی و تەنگاویی خۆیەوە ئیدی دەستیکردووە بە پەلاماردانی هاووڵاتییانی ئاسایی کورد. بۆ ئەوەى هاووڵاتییانی کورد ناچار بکەن هەنگاو بۆ دواوە بنێن و بترسن بەو شێوەیە مرۆڤەکانمان دەکوژن، لە شەقامەکاندا گەلەکۆمەکییان لێدەکەن و بە کۆمەڵ هێرش دەکەنە سەریان و لێیاندەدەن. هەموو ئەوانە پلان بۆ دانراوە. وەک دەزانرێت ئەو هێرشانە تەنها لە ئیزمیر و قۆنیا روویان نەداوە، بەڵکو لەم سێ چوار مانگەى رابردوودا لە زۆر شوێندا هێرشکرایە سەر کوردان. تەنها لەبەر کوردبوونیش هێرشیان کردە سەریان. دەڵێن، ‘ئێوە بۆ بوونەتە هەبوون، دەبێت ئێوە لە ناو بچن، ئێوە بۆ لە بەردەم ئێمەدا بوونەتە لەمپەر’. بەو شێوەیە بە کاردانەوەی بارگاویکراو و ئاراستەکراوی شۆڤێنیانە نزیک دەبنەوە. ئەوە وەک شەپۆلێکی فاشیزم بە ئەنقەست و ئاگاهییەوە لەلایەن ئەردۆغان و باخچەلییەوە پێشخراوە. ئەوانە بە ئەنقەست و بە پلان بۆ دانان دەکرێن و بۆ ئەوەیە کۆمەڵگە بترسێنن، سەرکوتی بکەن تاوەکو لەو رێگەیەوە بتوانن خۆیان سەربخەن. دەیانەوێت بەوانە رادەستیان بکەن و بیانکەن بە هی خۆیان، چونکە کاتێک مرۆڤیان رادەستی خۆیان کرد ئەو کاتە دەتوانن بیکەن بە هی خۆیان. ئێستا دارستانەکانیان دەسوتێن و دەڵێن، ‘ئێوە سوتاندوتانە’، بەڵام ئێمە هیچ پەیوەندیمان بە سوتاندنی دارستانەکانەوە نییە. وەک بزووتنەوە هیچ پەیوەندییەکمان پێیانەوە نییە و وەک میللەتیش هیچ پەیوەندییەکمان پێیانەوە نییە، بەڵام ئەوان وەهای رادەگەیەنن. بۆ وای رادەگەیەنن؟ لەبەر ئەوەى خۆیان لە کوردستان بە ئەنقەست و بە پلان دارستانەکان دەسوتێنن. بۆ نمونە لە کوردستان ئەو هەموو دارستانەیان سووتاندووە، رۆژێک کەسێک بیستوویەتی کۆپتەرێک بۆ کوژاندنەوەى ئەو ئاگرانە هەستێت؟ بە پێچەوانەوە خەڵک کاتێک دەیانەوێت ئاگرەکان بکوژێننەوە ئەوان رێگرییان لێدەکەن. لەبەر ئەوەش ئەوان گومان دەکەن، کە دارستانەکانیان لەلایەن کوردەوە سوتێنراوە، بەڵام شتی وەها نییە. یانی ئەوان تاوانەکەى خۆیان دەزانن و لەبەر ئەوەش دەڵێن، ئەگەری هەیە وەها بێت و ئەوە هۆکارەکەى بێت. یانی بەو شێوەیە دەستنیشانی دەکەن و ئەوە دەکەنە پاساو و بەو پاساوە هێرش دەکەن. تووشی هەر گرفت و لەمپەرێک ببن، دەڵێن پەکەکەیە، تیرۆرە و دەڵێن کوردە. هەندێکجار دەڵێن، ‘مەڵێن کورد’، چونکە دەیانەوێت کوردان بەرەو خۆیان رابکێشن و پاکتاویان بکەن. دەڵێن بڵێن، ‘تیرۆرە’ لەگەڵ یەکتر و لە ناو یەکتردا وەها دەڵێن. یانی دوژمنایەتی بەرامبەر بە کوردان دەکەن و گوشارێکی زۆر زۆر لە دژی کوردان بەکار دهێنن.

راگەیاندنی تورک هەواڵی سەربازە کوژراوەکان بڵاوناکەنەوە

بۆ نمونە دەڵێن، ئێمە کۆتاییمان پێهێناون، لە ناو خۆیاندا بەوجۆرە قسە دەکەن. یانی دەیانەوێت لەسەر کوشتنی کوردان و ژمارەی کوشتنی کوردان هەموو کات هەواڵ و زانیاری بڵاوبکەنەوە، بە بەردەوامی کۆمەڵگە لە دژی کوردان هان دەدەن، بەو جۆرە دەجوڵێنەوە. ئەوان بۆ خۆیان ئەوە ناڵێن، بۆ نمونە ئێستا لە باکووری کوردستان شەڕ هەیە، تەنها هەواڵی شەهیدەکانی ئێمە بڵاودەکەنەوە. یانی دەڵێن، ئێمە ئەوەندە، یەک و دوومان شەهید کرد. لەوە زیاتر هیچ ناڵێن. ناڵێن چەند کەسیش لە خۆیان کوژراوە. ئەو چالاکییانەی ئەنجام دەدرێن، بڵاویان ناکەنەوە. من دەتوانم ئەو چالاکییانەى لەم یەک دوو هەفتەیەى رابردوودا روویانداوە ئێستا بۆ ئێوە باس بکەم. بۆ نمونە لە ٢٧ی تەممووزدا لە گەڤەر لە نزیک بنکەى سەربازیی وارگەنما چالاکییەکی زۆر سەرکەوتوانەى گەریلا ئەنجامدرا. بەرادەیەک سەرکەوتوو بوو چالاکییەکەمان پیرۆز کرد. بە لانیکەمەوە ٦ سەربازی تیادا کوژرابوون و ژمارەیەکی زۆریش بریندار بوو بوون. خەڵکی گوندەکان بیستیان و بینییان. هەر خۆی سەرەتا ئەو زانیارییانەى بە راگەیاندنەکان نەدا. دەوڵەتی تورک لەسەر ئەوە هیچی وت، نا هیچی نەگوت. یانی نەیگوت رووداوێکیش روویداوە. هیچی نەگوت. دیسانەوە لە ٣٠ی تەممووز لە ناوچەى خۆزاتی دێرسیم لە سەر بنکەى سەربازیی ئامودکا چالاکی ئەنجامدرا. دوژمن کوژراوی هەبوو، بە کۆپتەر کوژراوەکانیان گواستەوە. هەڤاڵان راستەوخۆی لێیاندابوون، بەڵام ئەوان هیچیان نەگوت وهیچیان لەسەری بڵاونەکردەوە.

هەروەها لە ٥ی ئابدا دیسانەوە لە ناوچەى خۆزاتی دێرسیم و کاتێک لە بنکەى سەربازیی چاکماکلی دەستکرا بە بڵاوکردنەوەى سەرباز بە ناوچەکەدا، هەڤاڵان لێیاندان. گورزێکی گەورەیان لێدان، کوژراوی زۆریان هەبوو، لەوێ کوژراو و بریندارەکانیان گواستەوە. هەڤاڵان هەموو ئەوانە دەبینین و سەیریان دەکەن، بەڵام هەرگیز هەواڵ و لێدوانیان لەسەر بڵاونەکردەوە. دوایینجاریش لە ٦ی ئابدا لە گوندی شەمانوس لە ناوچەى شاخ لە وان وێستگەیەکی سوتەمەنییان تەقاندەوە و لە دوای ئەوەش ئەو سەربازانەى کە بۆ وێستگەکە رۆیشتن خرانە بۆسەوە و لێیاندرا و ١٠ سەربازییان کوژرا. ئەوەی گەریلا بە چاوی خۆی بینیویەتی و بۆی یەکلایی بووەتەوە ئەوەیە، بەڵام ئەوان هەرگیز باسیان نەکرد. بۆ؟ چونکە سولەیمان سۆیلو ماوەى چوار ساڵە هەر درۆ دەکات و دەڵێت، ‘ئێمە پەکەکەمان لە باکوور کۆتایی پێهێناوە’ بەڵام ئێستا پەکەکە لە باکوور لێیاندەدات، ئەگەر بڵێن، سەربازەکانیان کوژراوە، رای گشتی و خەڵک دەڵێن، ‘باشە خۆ تۆ وتت، کۆتاییمان پێهێناون، نازانم وتت، تەنها ٢٠٠ کەس ماوە، ئەی بۆ ئەوانە روودەدەن؟’. یانی ئەگەر بڵاوبکرێنەوە درۆکانیان ئاشکرا دەبێت.

بۆ نمونە بابەتی بەشداربوون، گەنجانی کورد دەیانەوێت بەشدار بن، گەنجان هەندێک کەم ئەزموونن، بۆ ئەوەى بەشدار بن کۆدەبنەوە و دەکەونە رێ، بەڵام کامێرا هەیە، هەواڵگری هەیە، سیخوڕیان دروستکردووە، ئەوان لە رێدا دەگرن. ئەو هەموو کەسە لە رێدا دەگیردرێن. ئەوە نیشانی دەدات، کە هەوڵەکان بۆ بەشداربوون لە ریزەکانی گەریلادا لە ناو گەنجانی کورددا زۆرە. ئەوانیش لە دژی ئەوە دەزگای هەواڵگری و سیخوڕییان خستووەتە کار و بە بەردەوامی گەنجان دەستگیر دەکەن، بەڵام دەڕۆنە بەردەم کامێرای راگەیاندنەکان و دەڵێن، ‘بەشداربوون نەماوە’. نازانم ئەوەندەیە و ئەم مانگە ئەوەندە کەم بووەتەوە. هەروەها ئاخۆ هەموو شتێک لە ژێر کۆنترۆڵی ئەواندایە، کە ئێوە ژمارەی بەشداربوون دەزانن؟ کێ پێی وتون، کە ئەوەندەیە؟ بە کورتی هەموو شتێک بە پێی حەزی خۆیان رێکدەخەن و باسی لێدەکەن. راگەیاندنەکانیان خستووەتە ژێر کۆنترۆڵی خۆیان و بەوەش کۆمەڵگە بە شۆڤێنیزم بەڕێوەدەبەن و هەمو چالاکییەکانی گەریلا، چالاکییەکانی گەلیش هیچ باس ناکەن و دەیانشارنەوە، یان ئەوەشی، کە باسی دەکەن پێچەوانەى دەکەنەوە. ئەو ئەنجامانە چین؟ ئەنجامەکانی تێکشکاندن و رووخانی سیاسیەتی ئاکەپە – مەهەپەیە، ئەنجامی تێکشکاندنی سیاسەتی داگیرکەرییە بۆ سەر کوردستان.

ئەوەی سۆیلو وتی، ‘بە ئاسانی دەڕۆین بۆ عێراق’ نیشانەى ئاستی داگیرکەرییە

بەڵگە و دیکۆمێنتی ئەو بانگەشەیەی دەوڵەتی تورک چیە، کە دەڵێت، تەنها بۆ پەکەکە هێرش دەکەنە سەر باشوور. بۆ ئەوە هیچ بەڵگەیەک هەیە؟ تەنها بەڵگە بانگەشەکانی دەوڵەتی تورکە. تورکیا وەک قسەیەکی تاکتیکی دەڵێت، ‘ئێمە تەنها بۆ پەکەکە هاتووین. کێشەى ئێمە لەگەڵ پەکەکەیە’ هیچ بەڵگەیەک، کە سەلمێنەری ئەو وتەیە بێت لە گۆڕێدا نییە، بەڵام بەڵگەى پێچەوانەى ئەو قسانە زۆرن. بۆ نمونە هاوپەیمانیی نێوان ئاکەپە – مەهەپە – ئەرگەنەکۆن و حیزبی وەتەن، کە بووەتە هۆی ئەوە هەموویان پێکەوە بن چییە، چی هەموویانی کۆکردووەتەوە و لەسەر چی کۆبوونەتەوە؟ ئەگەر لێرەدا یەکێک بە وردی سەیری بکات ئەوەى بۆ روون دەبێتەوە، کە تەنها بابەتەکە پەکەکە نییە، بەڵکو ئامانجیان هەموو دەستکەوتەکانی کوردە. یانی سیاسەتی دژایەتیکردنی کوردیان کردووە بە بنەما و لە چوارچێوەی ئەو بنەما و رێنماییە سیاسییەدا، کوردی ئازاد و پێگەى کوردیش بۆ ئەوانە مەترسییە. بەو جۆرەی دەبینین. بۆ نمونە پێشتر ئەردۆغان وتبووی، ‘ئێمە لە باکووری عێراق هەڵەمان کرد، چاوپۆشیمان لەوە کرد، کە قەوارە و کیان دروست ببێت، ئێمە ئەو هەڵەیە بۆ سوریا، یان بۆ رۆژئاوا دووبارە ناکەینەوە’. ئەردۆغان تەنها یەکجار ئەو قسەیەی نەکرد، بەڵکو زۆر جار بە پێداگرییەوە ئەو قسەیە کردووە.

هەروەها ئەردۆغان مانگێک لەو پێش رەخنەى لە کلیچدار ئۆغڵو سەرۆکی جەهەپە گرت و وتی، ‘تۆ لە میساقی میللی چی تێدەگەیت؟ تۆ رەخنە دەکەیت، کە بۆ ئێمە رۆیشتووین بۆ سوریا، بۆ دەرۆین ۆ عێراق. تۆ لە میساقی میللی چی تێدەگەیت؟ یان وتی، ‘ئامانجی میساقی میللی پیرۆزمان هەیە و تۆش لەوە دووریت، لەوە تێناگەیت’. ئەو رەخنانەى لێگرت. ماوەیەکی کورتیش لەوە پێش سولەیمان سۆیلو وەزیری ناوخۆ هات بۆ شرنەخ و لەوێ چیی وت؟، وتی، ‘هیوادارم لە ماوەیەکی نزیکدا لێرەوە بە پێ بڕۆین بۆ عێراق، لەوێیەوە بە پێ بڕۆین بۆ سوریا’. یانی وەک ئەوەى چۆن لە شارێکی تورکیاوە دەڕوات بۆ شارێکی تر دەیانەوێت بە ئاسانی بە پێ بڕۆن بۆ عێراق و سوریا و وەهای وت. ئەوە شتێکی وەها نییە، کە لە ناکاو لە دەمی دەرپەڕیبێت. دیارە دەیانەوێت پەیامێک بخەنە رۆژەڤ، چونکە هەر ئەو کەسە لە دوای ئەوە رۆیشت بۆ عەفرینی داگیرکراو. لە عەفرینیش هەمان شتی وت. یانی رۆیشت بۆ عەفرین، کە پاکتاوکاریی تیادایە، لەوێ راوەستا و لەوێش هەمان شتی وت. هەموو ئەوانە بە بەڵگەن. باڵیۆزی تورکیا لە بەغدا ماوەیەک لەوە پێش هەندێک شتی وت و باسی هەمان ئەو شتانەى دەکرد. ئێستا گفتوگۆی ‘رێککەوتنی لۆزان لە ١٠٠هەمین ساڵدا کۆتایی پێ دێت، ئیدی دەبێت رێککەوتنی لۆزان کۆتایی پێ بێت و ئێمە میساقی میللی بگرین، چونکە ناهەقیمان بەرامبەر کراوە’ دەکرێت. لەو بابەتەدا، لە رێککەوتننامەى لۆزان دا لە هیچ یەک لە خاڵەکانی رێککەوتنەکەدا هیچ شتێکی وەها نەنووسراوە و نییە؛ تەمەنی سەد ساڵە، بەڵام ئەوان بەو شێوەیە لێکدانەوەى بۆ دەکەن. ئیلبەر ئۆڵتای ناودارترین پرۆفیسۆری مێژووزان لە تورکیا دەڵێت، بەپێی یاسا جیهانییەکان رێککەوتننامەیەکی نێونەتەوەیی، کە بگوترێت تەمەنی ١٠٠ ساڵە، دەبێت لایەنێک لە دژی بوەستێتەوە و بڵێت، ئێمە سەرلەنوێ ئەو رێککەوتنە رێکدەخەینەوە و بەوە ئەو رێککەوتنە کۆتایی پێ دێت. ئێمە دەزانین ئێستا زۆر لایەنی ئەکادیمی و هەموو نووسەرانی تورکیا ئەو شەپۆلە شۆڤێنییە دەکەنە رۆژەڤ و دەڵێن، دوای ١٠٠ ساڵ کە تەواو دەبێت، دەبێت ئێمە رێککەوتننامەى لۆزان بەرفراوان بکەین. ئێستا ئەگەر ئێمە بەو شێوەیە باسی بکەین هەڵەیە، ئەوە تابۆی تورکیایە و ئیدی هەڵناوەشێتەوە و تەواو. لایەنێکی تورکیا وەها دەڵێت، بۆ نمونە لایەنی کەمالیست دەڵێت، ‘سەرکەوتووە’، بەڵام هەر ماوەیەک لەو  پێش ئەردۆغان وتی، ‘لۆزان سەرکەوتو نییە’. یانی دەڵێت، ‘لۆزان ناهەقییە بەرامبەرمان کراوە، میساقی میللی مافی ئێمە بوو، لە دەستمان دەرهێنرا’. ئەو ئێستا ئامادەکاری بۆ ئەوە دەکات.

گەریلا ٤٠ ساڵە لە چیاکان شەڕ دەکات، باشە هیچ خاتری نییە؟

بۆ لە بەعشیقە ناکشێنەوە؟ بۆ هەوڵ دەدەن تورکمانەکان لە کەرکوک و ناوچەکانی تر زەق بکەنەوە و رێکخستنیان بۆ بکەن، چونکا حساباتیان هەیە. یەکێک ئەوە نەبینێت، دەبێت لە رووی سیاسییەوە کوێر بێت. کاتێک ئێمە ئەوە دەڵێین، ئەوە بۆ ئەوە نییە، کە ئێمە قسە و تۆمەت بۆ تورکیا هەڵببەستین، یان بۆ ناشیرینکردنی تورکیا نایڵێن، بەڵکو ئێستا راستییەکە ئەوەیە. من لەو بڕوایەدام لە باشووری کوردستان تەنها پارتی دیموکراتی کوردستان (پەدەکە) نییە، بەڵکو هەموو حیزبەکانی تریش هەن و خاوەنی بەرپرسیارین و چاودێری دەکەن. هەروەها رێکخراوە مەدەنییەکان هەیە، گەلەکەمان هۆشیارە و پێش هەموو شتێک چاودێری قۆناغەکە دەکات. زۆر جاریش لەلایەن بەرپرسانی عێراقەوە لێدوان دەدرێت. ئێستا تورکیا لە ژێر ناوی پەکەکە دەیەوێت بناغەى سیاسەتی خۆی بۆ میساقی میللیی عوسمانی بەرەوپێش ببات. ئەگەر پەکەکە نەبوایە ئەو پاساوێکی تری بۆ خۆی دروست دەکرد. ئەوەتا بۆ قوبرس پاساوی دروستکرد و وتی، ‘لەوێ ناهەقی لە تورکەکان دەکرێت و زوڵم هەیە’ دەستوەردانی لە قوبرس کرد.

دەتوانێت بە هەمان شێوە بۆ تورکمانەکان لە کەرکوک ئەوە بڵێت و ئەوە دووبارە بکاتەوە. بۆ نمونە بڵێت، ‘لەوێ زوڵم هەیە، ناهەقی هەیە، دەبێت من دەستێوەردان بکەم’ یانی دەتوانێت پاساو بۆ خۆی بهێنێتەوە و پاساو دروست بکات، بەڵام ئێستا دەوڵەتی تورک ئەوە دەبینێت، کە باشترین پاساو بۆی پەکەکەیە و بۆ ئەوەى ناکۆکی لە نێوان کورداندا دروست بکات ئەوە دەڵێت. راستە ئامانجی یەکەم و سەرەکیی پەکەکەیە، بەڵام ئامانجەکەى تر و دووەمی دەستکەوتەکانی گەلی کوردە. حساباتی بۆ باشووری کوردستان هەیە. کەس ناتوانێت ئەو راستی و حەقیقەتە و ئەو نیازە خراپ و قێزەونەی تورکیا پەردەپۆش بکات. پێویست ناکات کەس رووی تورکیا سپی بکاتەوە. ئەوان ناشڵێن، پەکەکە، دەڵێن، تیرۆر، واتە بە هەموو کوردان دەڵێن، تیرۆر. شتێکی تریش هەیە، بۆ نمونە دەوترێت، ‘با پەکەکە لێرە بڕوات’ خۆی تورکیا هەر ئەوەى دەوێت و ئەوە دەڵێت. پەکەکە ٤٠ ساڵە لێرەیە، ٣ هەزار شەهیدی باشووری هەیە، ئەو ماوە زۆرە لێرەیە. یانی بەپێی یاسای ئەوروپا کەسێک ٥ ساڵ لە وڵاتێکی ئەوروپیدا بمێنێتەوە مافی ئەوەی هەیە ببێت بە هاووڵاتی. یانی تا ئێستا هیچ نەبووین بە هاووڵاتی؟ ئەوە چۆن دەبێت؟

رێزمان بۆ یاساکانی حکومەتی هەرێم و سیستمەکەی هەیە. ئێمە بە دەیان جار ئەوەمان وتوە و دەیڵێین. ئێمە هیچ شتێکی ئەوانمان خراپ نەکردووە. ئێمە هەموو کات بڕیاری رێزگرتن لە حکومەتی هەرێممان هەبووە، بەڵام راستییەکی کوردستانیش هەیە. ئێمە کوردستانمان نەکردووە بە چوارپارچە. کوردستان چوارپارچەیە. لە سەر سنوورەکان هەموو کات جوڵە و بزووتنەوەى شۆڕشگێڕی دروستبوون. لە کاتی خۆیدا ئەوانەى باشووریش لە باکوور و رۆژهەڵات دروستبوون. ئێستاش هەیە. دەبێت رێزیش لەوە بگیردرێت. وا نییە؟ ٤٠ ساڵە ئەو گەریلایانە لە سەر چیاکانن. یانی لەسەر رێگاکان و چیاکانن نەک لە گوندەکان. لەسەر چیاکاندان. یانی دەبێت هەر بڕوات بۆ ئەو شوێنە دوور و سەختانە و لەوێش دەریان بکات؟ ئەی باشە لێرەدا هیچ شتێکی نەتەوەیی نییە؟ یانی هیچ جێیەکی نەتەوەییان نییە؟ من لەو بڕوایەدام هەموو سیاسەتمەدارانی باشووری کوردستان، خەڵکەکەمان لە باشووری کوردستان ئەوە ناڵێن و ئەوەیان ناوێت، بەڵکو ئەوەیان دەوێت و دەیبینن. یانی ئەو وتەیە ‘تورکیا تەنها بۆ پەکەکە هاتووە، ئەگەر بڕوات تورکیاش دەڕوات’ ئەو قسەیە راستییەکەی چییە و ئەوە چۆنە، هەموو کەس راستییەکەی دەزانێت. باشە ئەگەر ئێستا ئێمە بڕۆین، تورکیا دەڕوات؟.

بەشی سێهەم:

ئەوەی خەباتی چەکداری بەسەرماندا دەسەپێنێت دەوڵەتی تورکە

زۆرجار دەوترێت، ‘بەهۆی پەکەکەوە چەندین گوند ئاوەدان نەکراون’ ئێمە دەزانین کە گەلەکەمان بە تایبەتی لە بەهدینان و برادۆست بۆ تێکۆشانی ئازادی باکوری کوردستان سەختی دەبینێت. بۆردومان دەکرێن و شەهید دەکرێن و زیان بە ماڵ و موڵکیان گەیشتووە. ئێمە ئاگاداری ئەوەین و دەزانین گەلەکەمان کە تووشی نەهامەتی بوون، کاردانەوەی لەو جۆرەیان نییە، ئەم لێدوانانە سیاسیە. ئێمە کەسانێکمان هەیە کە ئازاریان هەیە. بەڵام ئەو قسەیەی کە سەدان گوند، ٨٠٠ گوند بەهۆی پەکەکەوە ئاوەدان نەکراونەتەوە، چۆڵکراون، راست نییە. دەپرسم؛ گوندەکانی سێمێل کە گوندەکانی دەوروبەری دهۆکن، ئاوەدان نەکراون، باشە لەوێش پەکەکە هەیە ئەوانیش چۆڵن.، سیاسەتێک هەیە. واتە سیاسەتی چۆڵکردنی گوندەکان هەیە، بۆیە چەندین گوند ئاوەدان نەکراون. بۆ ئێمە، واتە شەڕ هەیە، هێرشی دەوڵەتی تورک هەیە، بۆردومان هەیە، بۆیە ئاگاداری ئەو زەحمەت و ناڕەحەتیانەین کە گەلەکەمان ڕووبەڕووی دەبێتەوە، دەزانین گەلەکەمان باش دەزانێت کە ئێمە وەک پەکەکە لە ژێر بارێکی قورسداین، لە شەڕدان، سەرۆکمان دیلکراوە، زوڵم هەیە، ئەشکەنجە هەیە، دە هەزار کەسمان، کادرەکانمان، خۆبەخشەکانمان لە زیندانەکاندان. لەژێر زوڵمدان، ئێستا لە زیندانەکاندا مانگرتن هەیە، لە هەموو شوێنێک خەڵکی ئێمە لە شەقامەکاندا دەکوژرێن. ئێمە بەرهەڵستی ئەم زوڵمە دەکەین. ئێمە هیچ شتێک بە ئەنقەست ناکەین.

ئێمە دەمانەوێت کێشەی کورد بە ئاشتی چارەسەر بکرێت. نەک بە شەڕ، بەڵام دەوڵەتێک لە دژی ئێمە هەیە کە دەیەوێت بە کوشتن و شەڕ چارەسەری بکات. سەرۆک ئاپۆ وتی، دەرفەتێک بۆ من دروست بکەن، من لە هەفتەیەکدا چارەسەری دەکەم باشە، وەک پەدەکە دەڵێت، لەو کاتەوەی دەوڵەتی تورک دۆستی پەدەکەیە، با بڵێین چارەسەرێک هەیە بۆ کێشەکە، لەڕووی سیاسییەوە چارەسەری بکەن. هەروەها ڕاستییەک یەیە، تا دەوڵەتی تورک ناسنامەی کوردی ناوخۆی قبوڵ نەکات، هەرگیز لە دەرەوەی سنووری تورکیا نابێتە دۆستی کورد، دۆستی ڕاستەقینە نابێت، هاوڕێیەتی ئەوان هەموو تاکتیکییە، بۆ بەکارهێنانە. ئەگەر تورکیا بەڕاستی دڵسۆزی دۆستایەتی بێت، ئەوا دەبێت لەناوخۆیدا کورد قبوڵ بکات، ئەوا مرۆڤ دەتوانێت بڵێت کە لەگەڵ باشووری کوردستان دۆستە، نەخێر، ئێستا تەنیا کار بۆ نەهێشتنی دەکات. ئەمە شتێکی تاکتیکییە. بە هەموو پارتیە سیاسیەکانی باشووری کوردستان دەتوانن بڵێن، هەموو لایەنەکان پێکەوە؛ ئێمە ئیدانەی ئەوە دەکەین کە بۆچی دەوڵەتی تورک گوندەکانی ئێمە بۆردومان دەکات. ئەوان دەتوانن بڵێن. ئەگەر بۆ نمونە پەدەکە، حکومەتی هەرێم هەڵوێستی خۆی بەرامبەر بە کردەوەکانی تورکیا دەرببڕێت، ئەوا کۆمەڵگای نێودەوڵەتیش هەڵوێستیان دەبێت و تورکیاش ناتوانێت ئەوەندە پێشێلکاری بکات، ناتوانێت هەموو ڕۆژێک دەوروبەری گوندەکان بۆردومان بکات. تاوەکو گوندنشینانمان دەچن بۆ دروستکردنی کارەبای خۆیان، ئاو دەهێنن تەقەیان لێدەکرێت. ئەو کاتە ناتوانێت ئەم کارانە ئەنجامی بدات. ئێمە دژی تورک یەکبگرین، ناتوانێت ئەو کارانە بکەن. واتە دەتوانن بڵێن، کێشەی پەکەکە بە چارەسەرکردنی کێشەی کورد چارەسەر دەکرێت. با لەڕووی سیاسییەوە چارەسەر بکرێت. بە چەکداری چارەسەر ناکرێت، بە کوشتنی کورد چارەسەر ناکرێت، ئەم پرسە بە کوشتنی منداڵانی کورد چارەسەر ناکرێت. خولوسی ئەکار دەڵێت، ژمارەکان هەموو ڕۆژێک دەڵێن من ١٨ هەزار کەسم کوشت، نازانم چەنم کوشت. واتە دەیانەوێت بە کوشتن بگەنە ئەنجام. پێویستە هەموو کوردێک، هەموو دیموکراتێک، لە بەرامبەر ئەم سیاسەتە دڕندانەیە بوەستێتەوە. هیوامان بۆ سیاسەتی ه باشوور ئەوەیە کە وەها هەڵوێستێکیان هەبێت .ئێمە باوەڕمان وایە کە گەلەکەمان ئەو شتانە دەزانن و پەیڕەوی دەکەن. ئێمە ئەمڕۆ بە شێوەیەکی هەڕەمەکی شەڕی ئەم شەڕە ناکەین. هێرش کرایە سەرمان، هێرش کرایە سەر گەلەکەمان، سیاسەتی دوژمن لەسەر باشووری کوردستان هەیە، لەبەرامبەر ئەمەدا بێدەنگ نابین، ئێمە لە بەرامبەر ئەمەدا بەرخۆدانی دەکەین، ئەم بەرخۆدانە بەرخۆدانی نەتەوەیی هەموو گەلی کوردە.

چاوەڕێین پەدەکە دەربارەی ٣ هەڤاڵمان لێدوانێک بدات

تا ئێستا هیچ پێشکەوتنێک نیە. ئێمە چاوەڕوانی ئەوە دەکەین کە پەدەکە لەبارەی ٣ هەڤاڵەکەمان هەم بۆ ئێمە و هەم بۆ گەلەکەمان رونکردنەوەیەک بدات. ئەم مرۆڤانە قوربانیان داوە بۆ گەلەکەیان. هاوڕێ سەروەر سەرحەد تا ئێستا چەندین قۆناغی تێپەڕاندووە، لە ساڵی ٢٠١٧دا بەتایبەتی لە گارزان و تاتوان چەندین رۆژ لەناو بەفردا شەڕی کردووە. نزیکەی ٣٠ هەڤاڵ شەهید بوون، تەنیا ئەو رزگاری بوو. لەم ڕووەوە ژیانی وەک ڕۆمان وایە. دەکرێت فیلمی لەسەر دەربکرێت. کەسێکی رەنجدەرە و ئەو و دوو هاوڕێی ویستویانە لە گۆشینەوە بچنە مەتینا. بۆ ئەوەی کەس نەیانبینێت شەوانە دەڕوشتن و لەسەر ڕێگا نەدەڕویشتن، بەڵام لەناوچەی خەلیفان لەنزیک گوندی بێخمێ بە رۆژ دەمێننەوە، هەندێک کەس دەیانبینن ودیارە ئیخباریان دەکەن.

هێزێکی گەورە، وەک هێزێکی تایبەت، گەمارۆیان دەدات، هێرش دەکەنە سەریان و شەڕد دەکەن. ئێمە نازانین ئەنجامەکەی چی بوو. ئایا ئەمە پێویستی بوو؟ شەوان، سێ هەڤاڵ بە نهێنی دەیانەوێت لە شوێنێکەوە بڕۆن بۆ شوێنێکی تر، ئەمە کاری کێ تێک دەدات؟ ئەمە وەک ئەو شتە نییەکە پێشتر ڕوویدا. یەکێک دەچێتە ئەو شوێنەی کە کەسێکی دیکە لەوێ یە، نا. دەرکەوتووە کە سێ کەس لە شوێنێکدا خۆیان حەشارداوە و دەزانن کێن، گەمارۆدراون. واتە، بە شێوەیەکی ئەنقەست ئەنجام درا. ئەمە دۆخێکی جدییە زۆر خەمناکە. نابێت ئاوا بوایە. هەم بزووتنەوەکەمان لێدوانێکیان دا و من قسەم کرد. هیوام بەئیدارە و سەرکردایەتی پەدەکە هەبوو، بانگمان کردن. من لەم بارەیەوە هیوام هەبوو. پێم وابوو ئێمە دژی تورکەکان شەڕ دەکەین، ئەوان دەتوانن یارمەتیمان بدەن. تەنانەت ئەگەر ڕوون نەبێت، دەتوانن بە نهێنی یارمەتی بدەن. هیوامان خواست ئەگەر یارمەتیش نەدەن ئەوا بێلایەنن، بەڵام ئێمە گەمارۆ و ئابڵوقەمان بینی و هەواڵگری بە دوژمن دەدەن، بە ڕاستی تێناگەیەن. ئێستا شەڕێک لە نێوان کورددا دروست دەبێت و سەدان کەس لە هەردوولا گیانیان لە دەست دەدات، باشە پەدەکە چی بەدەست دەهێنێت.

ئەگەر ئەم شەڕەش بەرفراوانتر بێت، بۆ ماوەیەکی بەردەوام دەبێت، بەرەو دەشت و شار دەڕوات، کاریگەری لەسەر ژیانی هەموو خەڵک دەبێت، چ دەستکەوتێک بۆ سیاسەتی کورد دەبێت؟ ئایا هەموو جیهان سەیری ناکەن، ئەو کاتە دەڵێن کە قسەکانی دەوڵەتی تورک ڕاستن ئەمانە خێڵن، نەک نەتەوە، سەیرکەن لەدژی یەکتری شەڕ دەکەنبۆچی؟ چی هەیە؟ هەرچییەک بێت ئایا جیهان بە دیالۆگ هەموو شتێک چارەسەر ناکات؟ گەورەترین کێشە لە ڕێگەی دیالۆگەوە چارەسەری دەکەن. کەواتە بۆچی ئێمە دیالۆگمان نییە؟ دیالۆگ هەبوو، دیالۆگیان وەستاند. هێزی سەربازی دەجوڵێنن. هیچ کەس ناتوانێت بە زۆر هیچ شتێک بە کەسێکی دیکە قبوڵ بکات . پێویستە هەموو کەس ئەمە بزانێت. واتە بە زۆر ڕێگاکە ببڕن و گەمارۆی بدەن و پەکەکە تووشی کێشە بکەن. پەدەکە بەم شێوەیە تەنگەتاو نابێت و تەنازول ناکات. پەکەکە بزووتنەوەیەکی ئایدیۆلۆژییە و داهێنان لە ناو خۆیدا دروست دەکات و ڕێگاکانی خۆی دەدۆزێتەوە. بەو شێوەیە دەوڵەتی تورک ماوەی ٤٠ ساڵە شەڕ دەکات، بەڵام ناتوانێت شەڕی پەکەکە بکات. گەمارۆکان، بڕینی ڕێگاکان ڕاست نین. ئێمە هیواخوازین ئەمە بوەستێت. ئەم سیاسەتە خزمەت بە گەلی کورد ناکات. ئاشکرایە کە خزمەت بە دوژمن دەکات. ئێمە نامانەوێت دوژمنەکەمان دڵخۆش بێت، ئێمە نەمانویست ئەوە ڕووبدات، بەڵام بەداخەوە.

بە دزینی بارگیرەکانی هێزەکانی گەریلا چی دەکەن؟

ئێستا سەیرکە، بەم هێزەی ڕووی لە مەتینا کردووە، نیگەرانی هەیە کە هەموو ڕۆژێک شتێکی گەورە ڕوو بدات، چونکە ئەوان تا ٣٠٠ مەتر لە هاوڕێکانمان نزیک بونەتەوە.. بۆ نموونە، لەوێ ئاژەڵی بارگیری هاوڕێکانمان هەیە، دەستیان بەسەردا گرت. هاوڕێکان دەیانویست دیمەنەکان تۆمار بکەن و بڵاویان بکەنەوە، ئێمە نەمانهیشت. هەندێک شت هەیە کە نامانەوێت ببێتە ماڵ بەسەر پەدەکەوە. شتی زۆر بێنرخن. ئێمە نازانین بەرپرسانی ئەوان چەندە ئاگادارن. بۆ نموونە، کەر دەدزن، ئەسپ دەدزن و دەیفرۆشن. هەندێک ئاژەڵی گەریلا هەن کە کاریان پێدەکەن. واتە زۆر شتی لەو جۆرە هەیە. دوای ئەوەی ئەو هێزە هاتە ئەوێ، هەرێمی مەتینا ناچار بوو کە تاکتیکەکانی لە زەندورا بگۆڕێت .کێ سوودی لێ وەرگرت؟ دەوڵەتی تورک سودی وەرگرت. واتە ئەم بەرخۆدانە مێژووییەی تونێلەکانی زیندورا. بە ناچاری گوڕان. بۆچی؟ پشتیان گەمارۆدرا. هەموو رۆژێک گومان هەبوو کە دۆخی جیاواز رووبدات. بەو هۆیەوە ڕێوشوێنی ناردنی پشتگیری نەگیرا و شێوەی شەڕەکە لەوێ گۆڕا. واتە دوژمن سوودی لێ وەردەگرێت. کورد لێرەدا هیچ سوودێک نابینێت، لێرەدا هیچ بەرژەوەندییەک بۆ گەلی کورد نییە. ئەم سەردەمە کاتێکی زۆر گرنگ و هەستیارە. بەڕاستی ئەمە زیان بە کورد دەگەیەنێت. لەوانەیە هەندێک وا بیر بکەنەوە وەک ئەوەی ئێمە پێویستیمان بە یەکگرتنە، هەمیشە دەڵێین یەکڕیزی، ئێمە پێویستمان بە ئەوە نییە، خەڵکەکەمان پێویستییان بەوە هەیە. گەلی کورد پێویستی بە یەکێتی هەیە. ئێستا بەرخۆدان لە ئاڤاشین و زاپ و مەتینا هەیە. ئەگەر ئەوان پشتگیریمان بکەن، ئێمە لەوێ دەریان دەکەین. زیاتر لە سێ مانگ و نیو تێپەڕیوە و هێشتا ناتوانن داگیرکاریی لە ئاڤاشین بە ئەنجام بگەیەنن. ئەوان ناتوانن لە زاپ بەرەو پێشەوە بڕۆن. ئه گه ر هاوکاری ئێمەیان بکردایە، نەیاندەتوانی مەترێک بەرەو پێشەوە بێن. ئەگەر یەکبگرین، ئیرادەمان یەکبخەین لە دژی دوژمنەکەمان، باشە هەموو کەس سەرناکەوێت؟ ئەمە هیوای ئێمە بوو، ئەمە چاوەڕوانی ئێمە بوو. بەڵام ئەوە ڕووینەدا. کورد دەتوانێت سەربکەوێت، کورد دەتوانێت ببێتە ئیرادە. بەرخۆدانی سێ مانگ و نیو ئەمە دەسەلمێنێت. دەبێت یەک سیاسەتمان هەبێت. هیچ نەبێت زیان بە یەکتر نەگەیەنین، بەڵام ئێمە هەرچەندێک وا دەڵێین، ئەنجام بەدەست ناهێنرێت.

لە باشور دۆخێکی زۆر هەستیار و ئاڵۆز هەیە

چەند رۆژ لەمەوبەر بینیمان، هونەرمەندانی کورد سمیناریان ئەنجامدا و قسەیان کرد. هونەرمەندان ویژدانی کۆمەڵگان. پێویستە دەست بە جوڵە بکەن. رۆشنبیرە راستەقینەکان ویژدانی کۆمەڵگان، پێویستە لە بەرانبەر کردەوەکان بێدەنگ نەبن. ئێمە چاوڕێ دەکەین، گەلەکەمان بێدەنگ نەبێت. سیاسەتمەدارانی کوردی باشوری کوردستان، سەرەتا پارت و سیاسەتمەداران و کۆمەڵگای مەدەنی. ئێمە پێیان دەڵێین وەرن سەیر کەن بزانن کێ حەق و ناحەقە. لەکوێ ئیدارەی باشوری کوردستان یان حکومەتمان پێشێل کردووە؟ راستیەکمان هەیە، دیالەکتیکی کوردستان هەیە. لێرە هەبوونی گەریلا هەیە، کەس ناتوانێت چاوی خۆی لە بەرانبەری بگرێت. چارەسەری چییە؟ چارەسەری ئەوەی دەوڵەتی تورک بێتە سەر رێگە. دەیەوێت بە شەڕ تێکمان بشکێنێت، لەناومان ببات و ئەنجام بەدەست بهێنێت. ئێمە هەروەها دەمانەوێت بە شەڕ بەرخۆدان بکەین، دەوڵەتی تورک بشکێنین و ئەنجام بەدەست بهێنین. بەرخۆدانی ئێمە تەنها لە زاپ و ئاڤاشین نییە، بەرخۆدانی ئێمە لێرەوەیە تاوەکو ئیمرالیە. پێش هەموو شتێک رێبەری ئاپۆ ئێستا بەرهەڵستی دەکات. ئەو بەرخۆدانی ئیرادە بەڕێوەدەبات لە دژی ئەشکەنجەی دەروونی. واتە، ئێمە لەژێر بارێکی ئاواداین. پێویستە یارمەتیمان بدرێت. یارمەتی نادەی، لانی کەم بەم شێوەیە گەمارۆ مەدە. ئەمە بەلایەنی کەمەوە هێرش مەکە. دۆخەکە لەم رووەوە باش نییە. ئێمە بەڕاستی نەمانویست بگەینە ئەم ئاستە. ئێمە هێشتا هیوامان هەیە، بەڵام دیارە لایەنی سێیەم پێویستە، واتە دەستپێشخەریی گەلەکەمان، هونەرمەندانمان، سیاسەتمەدارانمان دەبێت دەستوەردان بکەن. واتە دۆخەکە بەرەو خراپی دەڕوات. لە ئێستادا پۆزسیۆنێکی لەو جۆرە هەیە. بۆیە جارێکی تر بانگی هیچ شتێک ناکەم. من دەڵێم هەموو شتێک لە ژێر چاودێریدایە، پێویستە هەموو کەس لەم کاتەدا بەرپرسیارێتی بگرێتە ئەستۆ. ئێمە بەرپرسیارێتی خۆمانمان جێبەجێ دەکەین. جارێکی تر ئێمە دەڵێین ئەمان ئەمان با روونەدات. هەستیاریەکە تا چ رادەیەک دەتوانرێت کۆنتڕۆڵ بکرێت؟ ئەمە ڕاستیەکە. بۆیە ئێمە دەڵێین ئەمە دۆخەکەیە، ئەوەی پێشتر وتمان، لەسەر سورین. من نامەوێت شتێکی نوێ بڵێم. ئەوەندە دەتوانم رونی بکەمەوە. هیوادارم بەم نزیکانە چارەنووسی هەڤاڵانمان ڕوون بکرێتەوە و ئێستا چاوەڕێی ئەوە دەکەین”.

هاوبەشی :